آقای پزشکیان! فکر نان باش که خربزه آب است

شب گذشته، خبر رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل پلی منتشر شد؛ خبری که هیجانی در میان کاربران ایرانی نیافرید. دو اپلیکیشنی که برای بسیاری از مردم، حتی فیلتر بودنشان چندان هم ملموس نبود و اگر محدودیتی هم وجود داشت، راه‌های فرعی و روش‌های جایگزین به‌قدری ساده و رایج شده بودند که رفع این محدودیت‌ها بیشتر شبیه به یک حرکت نمایشی به نظر می‌رسد. اگر قرار بود گامی برای کاهش محدودیت برداشته شود، شاید جای دیگری باید آغاز می‌شد؛ جایی که هم درد مردم را کاهش دهد و هم احساس رضایت بیشتری ایجاد کند. اما به نظر می‌رسد این تصمیم تازه دولت، بیشتر از آنکه برای مردم باشد، به میدانی برای نبرد جناح‌های سیاسی تبدیل شده است. در این مطلب، به ابعاد مختلف این تصمیم و حواشی پیرامون آن می‌پردازیم.

واتس‌اپ؛ رفع فیلتر برای چیزی که توسعه نیافته است

واتس‌اپ، این پیام‌رسان ساده و مینیمال، شاید برای بسیاری از کاربران ایرانی تنها یک ابزار جایگزین باشد. از زمانی که این پلتفرم فیلتر شد، کاربران ایرانی با استفاده از اپلیکیشن‌های بومی یا پیام‌رسان‌های دیگر به راحتی نیازهای خود را برآورده کردند. در این میان، واتس‌اپ نه تنها در توسعه‌پذیری برای کاربران ایرانی عملکرد چشمگیری نداشت، بلکه با وجود محدودیت‌های مختلف، جایگاه خود را به سختی حفظ کرده است. رفع فیلتر این پلتفرم شاید در نگاه اول حرکتی مثبت به نظر برسد، اما در واقعیت، برای بسیاری از مردم تغییری در سبک زندگی دیجیتالشان ایجاد نخواهد کرد.

گوگل پلی؛ محدودیت‌هایی که همچنان پابرجاست

گوگل پلی، به‌عنوان بزرگترین فروشگاه نرم‌افزاری جهان، یکی از ابزارهای حیاتی کاربران اندرویدی است. اما حتی پیش از فیلترینگ، این پلتفرم کاربران ایرانی را به دلیل تحریم‌ها محدود کرده بود. بسیاری از اپلیکیشن‌ها برای کاربران ایرانی در دسترس نبودند و حتی پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای با مشکلات فراوانی همراه بود. نکته جالب اینجاست که حتی با این رفع فیلتر، اگر وی‌پی‌ان‌ها وصل نباشند، دسترسی به بسیاری از خدمات همچنان محدود خواهد ماند.

اینستاگرام و تلگرام؛ دو محور اصلی ارتباطات دیجیتال

اینستاگرام و تلگرام، دو ابزار محبوب کاربران ایرانی، همچنان در لیست فیلترینگ باقی مانده‌اند. این در حالی است که تلگرام با نسخه‌های غیررسمی و پرحاشیه مثل "تلگرام طلایی"، به‌نوعی به کاربران عرضه شده، اما بسیاری از کارشناسان امنیتی نسبت به استفاده از این نسخه‌ها هشدار داده‌اند. اینستاگرام نیز به‌عنوان بستری برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ، با محدودیت‌های شدیدی مواجه است و این تصمیم‌ها تنها به کاهش اعتماد کاربران به سیاست‌گذاری‌های اینترنتی کشور منجر می‌شود.

استارلینک و بی‌اثر شدن فیلترینگ

با ورود استارلینک و گسترش روزافزون اینترنت ماهواره‌ای در سراسر جهان، فیلترینگ‌های محلی دیگر معنای چندانی نخواهند داشت. این فناوری که تا یک سال آینده به‌طور گسترده‌تری در دسترس خواهد بود، می‌تواند به‌راحتی محدودیت‌های فعلی را دور بزند و کاربران را بدون نیاز به ابزارهای واسطه به اینترنت آزاد متصل کند. در این شرایط، تصمیم‌های کنونی دولت تنها به نوعی حرکت عقب‌مانده در مقابله با تکنولوژی روز دنیا به نظر می‌رسد.

سخنی با دکتر پزشکیان

آقای پزشکیان و دیگر تصمیم‌گیران، شاید بهتر باشد با خود صادق باشیم و به ضرب‌المثل‌های قدیمی‌مان رجوع کنیم. "فکر نان باشید که خربزه آب است." یا مثلا "خانه از پای بست ویران است و خواجه در فکر ایوان است" خواهند بود. امیدواریم در آینده، تصمیماتی گرفته شود که نه فقط در میدان نبرد جناح‌ها، بلکه برای رضایت و رفاه مردم اثرگذار باشند. درود بر شما و طرفدارانتان، و البته آقای جلیلی و طرفدارانشان، شاید بهتر باشد در این مسیر به راهی بیندیشید که به نفع مردم باشد، نه منافع جناحی.