فیوز مینیاتوری چیست؟ خرید، نصب و کارکرد انواع فیوز مینیاتوری با کیفیت

فیوز مینیاتوری از جمله مهمترین تجهیزات حفاظت در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه است. این تجهیز بسیار مهم هم در تابلوهای صنعتی و هم در جعبه فیوز خانه ها به وفور دیده می‌شود. در این مقاله به بررسی تخصصی این کلید مهم پرداخته شده است تا از لزوم خرید کلید مینیاتوری مطلع شوید.

 

فیوز مینیاتوری چیست؟

فیوز مینیاتوری یا کلید مینیاتوری ( Miniature Circuit Breaker ) که اختصاراً MCB نیز نامیده می شود یک سوییچ الکتریکی خودکار است که هدف از استفاده از آن جلوگیری از آسیب به مدارهای الکتریکی در نتیجه بار یا جریان اضافی است. این فیوزها طوری طراحی شده اند که در هنگام عبور جریان اضافی یا اتصال (مدار) کوتاه وارد عمل شده و با قطع جریان، از آسیب رسیدن به تجهیزات دیگر جلوگیری می کنند.

فیوز مینیاتوری به طور گسترده به عنوان یک بخش ایزوله کننده جریان در فضاهای خانگی، تجاری و صنعتی به کار گرفته می شوند. پیش از اختراع فیوزها، از سیم فیوز برای جلوگیری از عبور اضافه بار در مدارهای الکتریکی استفاده می شد که در آن جریان اضافی با گرم کردن و ذوب کردن سریع این سیم، باعث قطع ارتباط الکتریکی می شد و بدین ترتیب از مابقی مدار الکتریکی محافظت می شد. بدین ترتیب سیم فیوز یک عنصر یکبار مصرف بود و با هر بار ذوب شدن می بایست جایگزین می شد.

 با معرفی فیوزهای مینیاتوری اما این مشکل رفع شده زیرا بعد از پریدن فیوز، از کار نیفتاده و پس از اصلاح جریان، می توان آن ها را دوباره مورد استفاده قرار داد. همچنین استفاده از این فیوزها بسیار ساده تر و ایمن تر از سیم فیوز است.

فیوز مینیاتوری طوری طراحی شده است که با عبور جریان اضافی وارد عمل شده و به اصطلاح فیوز می پرد که در واقع باعث قطع شدن جریان عبوری می شود. به محض اینکه جریانی بیشتر از جریان تعیین شده به فیوز برسد، این فیوز با مکانیزم موثری که در آن طراحی شده، باعث قطعی جریان و جلوگیری از آسیب به قطعات الکتریکی بعد از خود می شود. جریان اضافه باعث گرم شدن، خم شدن و سپس آزاد شدن یک نوار فلزی بیمتال در داخل کلید مینیاتوری می شود.

اجزای فیوز مینیاتوری

هر فیوز مینیاتوری از قطعات زیر تشکیل شده است:

1. اهرم قطع و وصل
2. بازوی متحرک
3. کنتاکت اصلی جریان خروجی
4. ترمینال های قدرت (ترمینال های ورود و خروج)
5. فلز بیمتال
6. پیچ کالیبراسیون محدوده عملکرد
7. سیم پیچ قطع
8. جرقه گیر (جهت رفع قوس به وجود آمده در اثر قطع جریان مدار)

 موارد استفاده از کلید های مینیاتوری

• تابلو برق صنعتی
• منازل مسکونی
• شرکت ها و ادارات
• بیمارستان ها
• بخش های صنعتی

کلید مینیاتوری از نظر سرعت عملکرد

کلید مینیاتوری از نظر سرعت عملکرد به دو دسته تقسیم می‌ شوند:

کلید های کند کار که با تاخیر عکس العمل نشان می دهند  جریان برق را قطع می کنند

کلید های تند کار که در زمان کمتری و به سرعت عکس العمل نشان می دهند و جریان برق را قطع می کنند.

انواع فیوزهای مینیاتوری

فیوزها، بر اساس مواردی چون ولتاژ، نحوه کارکرد، سرعت عملکرد، و نوع کلاهک فیوز، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. اما، به طور کلی می‌توان آن‌ها را در دو دسته قرار داد. 

1. کلید مینیاتوری تندکار: این فیوز، واکنش بسیار سریعی در برابر جریان برق دارد. سرعت آن در قطع جریان بسیار زیاد است و بیشترین استفاده از این نوع فیوز مینیاتوری، مصارف روشنایی است.
2. کلید مینیاتوری کندکار: این نوع فیوز، سرعت عمل فیوز تندکار را ندارد و واکنش ملایمی در برابر جریان برق دارد و آن را کمی دیرتر و کندتر قطع می‌کند.

فیوز مینیاتوری چگونه کار می کند؟

همانطور که گفته شد، فیوز مینیاتوری به دو روش متفاوت از مدار در برابر بار اضافی و اتصال کوتاه مراقبت می نماید و می توان گفت که فرآیند شناسایی و حل هر مشکل توسط این قطعه نیز متفاوت است. در بالا نیز گفته شد که فیوز مینیاتوری هر کدام از دو مشکل فوق را به دو روش متفاوت عملیات گرمایی و عملیات الکترومغناطیسی کشف و رفع می سازد.

در مورد حفاظت از مدار در برابر بار اضافی، هنگامی که بار اضافی به شکلی مداوم و آرام از وارد فیوز می شود، نوار بی متالیکی که در داخل فیوز قرار دارد، گرم شده و سپس خم می شود و بدین ترتیب است که ضامن مکانیکی رها می شود. این مکانیزم در ادامه باعث باز شدن اتصالات و قطع شدن مدار می شود.

در مورد اتصال کوتاه نیز، افزایش ناگهانی و شدید جریان الکتریکی باعث جابجایی الکترومغناطیسی پلانچر (plunger) از سیم پیچ کلیدزن یا سولنوید (solenoid) می شود. در ادامه، پلانچر باعث عمل کردن اهرم کلید شده که آزاد شدن سریع مکانیزم ضامن را در پی دارد، که به نوبه خود باعث باز شدن اتصالات و قطع جریان در مدار می شود.

چگونه فیوز مینیاتوری نصب کنیم؟

بدون شک شما هم در خانه خود فیوز مینیاتوری و به عبارت بهتر، جعبه فیوز مینیاتوری دیده اید که علاوه بر اینکه باعث جلوگیری از خرابی وسایل برقی خانه در اثر بار اضافی می شود، برای قطع کردن برق قسمت های مختلف خانه به صورت دسته ای و دستی به کار می رود. امروزه برخلاف گذشته دیگر از فیوزهای فشنگی استفاده نشده و از انواع مینیاتوری که کارآمدتر و کار با آن ها ساده تر است، استفاده می گردد. در سیستم های برق خانگی عمدتاً از MCB های نوع B و  Cاستفاده می شود. اگر چه نصب فیوز مینیاتوری یا جعبه فیوز باید توسط یک فرد حرفه ای در این زمینه انجام شود، در اینجا می خواهیم شما را با اصول نصب فیوز مینیاتوری آشنا کنیم.

پیش از هر چیز باید بدانید که سیم های برق از کنتور خارج شده و به جعبه فیوز وارد می شوند که عمدتاً در کنار در ورودی خانه ها نصب شده است. هر بخش از خانه به یک کلید مینیاتوری وصل شده و با قطع کردن آن برق آن بخش از خانه قطع خواهد شد. اگر چه امکان اختصاص یک کلید مینیاتوری به کل ساختمان وجود دارد اما این کار به دو دلیل منطقی نیست: اول اینکه برای اینکار به یک فیوز بسیار قوی نیاز دارید و دوم اینکه در صورت بروز مشکلی در این قطعه، برق تمام خانه قطع می شود. همچنین در این صورت، حتی در صورتی که بخواهید برق بخشی از خانه را به هر دلیلی قطع کنید، امکان آن وجود نخواهد داشت.

بدین دلیل است که تکنسین های برق معمولاً برای هر بخش از خانه از یک فیوز مینیاتوری جداگانه استفاده می کنند؛ برای مثال کلید مینیاتوری برق آشپزخانه از کلید مینیاتوری اتاق خواب یا هال جداست. در مورد نصب نیز باید بدانید که سیم های فاز اصلی رسیده از کنتور از قسمت بالای فیوز وارد آن شده و از قسمت پایین آن خارج می شوند. در مورد نوع فیوز مینیاتوری استفاده شده برای هر بخش هم باید بدانید که هر چه بخش مورد نظر مصرف برق کمتری داشته باشد نوع ضعیف تری به آن اختصاص خواهد یافت.

بدین ترتیب کلید مینیاتوری که برای هال و آشپزخانه اختصاص داده می شود، معمولاً قوی تر از کلید مینیاتوری اختصاص داده شده به یک اتاق خواب کوچک یا سرویس های بهداشتی است. فیوز اصلی نیز قوی ترین قطعه در نوع خود بوده و در مصارف خانگی معمولاً از فیوزهای 25 تا 32 آمپر برای این نوع استفاده می شود که در واقع گلوگاه ورود جریان به فیوزهای دیگر است.

اطلاعات روی بدنه کلید مینیاتوری

روی هر کلید مینیاتوری اطلاعاتی مربوط به آن درج شده یا باید درج شده باشد. این اطلاعات عبارتند از:

• وظیفه کلید مینیاتوری
• استاندارد ساخت
• دمای مرجع
• نام سازنده یا علامت تجاری سازنده
• شیوه اتصال پل ها
• نوع کلید بر اساس جریان قطع حفاظتی
• جریان نامی، ولتاژ نامی، فرکانس نامی و تعداد فازها

خرید فیوز مینیاتوری با کیفیت

عمر فیوز مینیاتوری بر اساس تعداد دفعات قطع و کیفیت مواد و قطعات به کار رفته در آن تعیین می شود و هر چه کیفیت قطعات به کار رفته کمتر و تعداد دفعات قطع جریان توسط فیوز بیشتر باشد، از عمر آن کاسته خواهد شد.

اگر شما به دنبال یک مکان قابل اعتماد و معتبر برای خرید فیوزهای مینیاتوری و سایر تجهیزات الکتریکی، مانند کلیدهای کمپکت، کلیدهای گردان و غیره هستید، میتوانید به فروشگاه کافی الکتریک مراجعه کنید.

کافی الکتریک نماینده رسمی شرکت الکتروکاوه است، یکی از بزرگترین و شناخته شده ترین تولیدکنندگان تجهیزات الکتریکی در ایران. شرکت الکتروکاوه بیش از 40 سال تجربه در تولید محصولات با کیفیت و استاندارد دارد که نیازها و انتظارات مشتریان را برآورده میکند.

کافی الکتریک گستره وسیعی از محصولات شرکت الکتروکاوه را با گارانتی و خدمات پس از فروش ارائه می دهد.