حمله ایران به اسرائیل بزرگتر از عملیات آوریل خواهد بود/ آیا باید منتظر جنگ بزرگ باشیم؟

التهابات سیاسی در خاورمیانه به اوج خود رسیده است. اسرائیل اسماعیل هنیه، دبیرکل جنبش حماس را در تهران ترور کرد. ایران اعلام کرد که به زودی به این تهاجم غیرقانونی پاسخ خواهد داد. از زمان اعلام خونخواهی هنیه تا کنون، غرب در تلاش است که مانع از حمله ایران شود. آمریکا و اروپا گمان دارند که حمله شدید ایران به اسرائیل و پاسخ رژیم صهیونیستی به این هجوم، می تواند جنگی بزرگ را آغاز کند.

اما وضعیت سیاسی خاورمیانه به کدام سمت و سو خواهد رفت؟ در این رابطه، خبرنگار بخش بین الملل خبر فوری مصاحبه ای را با یکی از اساتید دانشگاه آمریکا داشته است. پروفسور وینسنت فرارو استاد علوم سیاسی کالج هیلوویکی است که از سال 1976 تدریس را آغاز کرده است. زمینه تخصصی او تغییرات روابط بین المللی از زمان جنگ سرد به بعد بوده اما تحقیقاتی را هم در زمینه سیاست جهانی، سیاست خارجی آمریکا و اقتصاد بین المللی داشته است.

****

خبر فوری: چند ماه پیش مصاحبه ای با شما داشتم. شما در پاسخ سوال من در رابطه با آینده خاورمیانه گفتید که خطر حمله اسرائیل به سایت های هسته ای ایران و بالطبع، احتمال جنگ ایران و رژیم صهیونیستی بالاست (اینجا بخوانید). به نظر می رسد اکنون بیش از هر زمان دیگری به جنگ نزدیک شده ایم. آیا هنوز هم معتقد به قریب الوقوع بودن جنگ ایران و اسرائیل هستید؟ آیا ما با یک جنگ خطرناک روبرو هستیم؟ نظر شما درباره واکنش ایران به ترور رهبر حماس در تهران چیست؟ آیا این واکنش می تواند جرقه ای برای جنگ بزرگ باشد؟ به نظر شما واکنش منطقی ایران به ترور هنیه در تهران چه می تواند باشد؟

پروفسور فرارو: من فکر نمی کنم ایران بخواهد وارد جنگ شود، اما چاره ای جز پاسخ دادن به ترور اسماعیل هنیه ندارد.  حمله ایران به اسرائیل در آوریل گذشته {عملیات وعده صادق} قوی و چشمگیر بود اما ایران عمداً حملات خود را طوری طراحی کرده بود که به جنگ گسترده‌تری تبدیل نشود و به همین دلیل، موشک بارانش محاسبه شده بود. از آنجایی که اسرائیل با حمله به هنیه، خودمختاری  و استقلال سیاسی و مرزی ایران را نقض کرده است، ایران باید به گونه ‌ای به اسرائیل پاسخ دهد و به آن بفهماند که دیگر این کار را نکند. این مساله تنها از طریق حمله به خود اسرائیل امکان پذیر است.

خبر فوری: آمریکا چه نقشی در این جنگ احتمالی خواهد داشت؟ آیا بایدن جنگ بین تهران و تل آویو را متوقف خواهد کرد؟

پروفسور فرارو: من شک دارم که ایالات متحده علاقه ای به یک جنگ گسترده تر داشته باشد. بنابراین، فشار زیادی بر اسرائیل وارد می کند تا در صورت حمله ایران، واکنش تندی نداشته باشد و بدین طریق، از تشدید تنش جلوگیری کند. با این حال، مطمئن نیستم که در این مرحله، نتانیاهو اعتنایی به فشار ایالات متحده داشته و از مقامات دولت این کشور حرف شنوی داشته باشد. به نظر می رسد سفر اخیر نتانیاهو به آمریکا کار خود را کرده است. استقبال از سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا احتمالاً او را متقاعد کرده که در صورت حمله ایران، ایالات متحده از اسرائیل حمایت خواهد کرد.

بازدارندگی (در مقابل وقوع جنگ) به توانمندی ها و اراده سیاسی بستگی دارد.  تا کنون، جنگ طلبی شدید اسرائیل توسط ایالات متحده کنترل شده است. اما شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد ایالات متحده متوجه شده است که دفاعش از اسرائیل به تل آویو اجازه می دهد که مانند یک دولت سرکش عمل کند. این مساله باعث شده مقامات آمریکا در مورد حمایت از اسرائیل تردید داشته باشند. (به نظر من) در برخی مواقع، ایالات متحده باید از کمک به اسرائیل اجتناب کند و اجازه دهد اسرائیل عواقب آسیب هایی را که به فلسطینی ها در غزه و کرانه باختری وارد می کند، متحمل شده و بر عهده بگیرد. 

خبر فوری: پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه چگونه خواهد بود؟ نظر شما درباره شدت این حمله و چگونگی آن چیست؟

پروفسور فرارو: من متخصص مسائل نظامی نیستم و آگاهی و دانش زیادی در رابطه با توانایی های (نظامی) ایران ندارم. لذا نمی دانم که آیا ایران و حزب الله واقعا می توانند به شیوه ای موثر به اسرائیل (خاک فلسطین اشغالی) ضربه بزنند یا خیر.  پدافند هوایی اسرائیل و کمک شدید غربی ها باعث شد از شدت و قدرت تخریب حمله آوریل (وعده صادق) کم شود. ایران نمی ‌خواهد در حمله جدید، خود را در وضعیتی مانند حمله آوریل بیابد. علت این است که عدم وارد کردن خسارت قابل توجه به اسرائیل، برای ایران یک شکست تلقی می‌ شود و ایران حتما باید ضربه ای محکم تر از عملیات قبلی به اسرائیل بزند.

خبر فوری: با تمام این شواهد، به نظر شما گستره جنگ ایران و اسرائیل چقدر خواهد بود؟

پروفسور فرارو: من فکر نمی کنم در حال حاضر امکان وقوع یک جنگ گسترده تر وجود داشته باشد. با این حال، نتانیاهو به من ثابت کرده است که بسیار تهاجمی تر از آن چیزی است که من فکر می کردم.  ایالات متحده باید راهی بیابد تا این روحیه تهاجمی او را کاهش داده و کنترل کند.