وحشتی که دنیا را فراگرفت/ دو شکارچی آمریکایی زامبی شدند!

دو شکارچی در ایالات متحده به دلیل بیماری نادر پریون جانشان را از دست دادند. پریون یک اختلال تهاجمی در سیستم عصبی مرکزی است که توسط پروتئین‌های عجیب و سرکش ایجاد می‌شود. دانشمندان حدس می‌زنند این دو شکارچی این بیماری را از گوزن‌های آمریکای شمالی آلوده به بیماری «گوزن زامبی» (CWD) گرفته‌اند. اگر حدس آن‌ها درست باشد، این نخستین مورد شناخته‌شده در نوع خود خواهد بود، اگرچه محققان تاکید می‌کنند هیچ مدرک قطعی هنوز پیدا نشده است. 

داستان سال ۲۰۲۲ رخ داد، زمانی که یک مرد ۷۲ساله به طور ناگهانی دچار سردرگمی و پرخاشگری شد. مشخص شد او و یکی از دوستانش گوشت گوزنی از جمعیت گوزن‌های آلوده به CWD مصرف کرده بودند. این بیماری با نام مستعار «بیماری گوزن زامبی» سبب می‌شود حیوانات کاهش وزن شدید، تلوتلو خوردن، رفتار نامنظم و سایر علائم عصبی را تجربه کنند. 

هر دو بیمار فوت کردند. بررسی پس از مرگ مغز آن‌ها نشان داد آن‌ها به بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD) مبتلا شده بودند؛ نوعی بیماری پریون که بیشتر در انسان دیده می‌شود.

بیماری‌های پریون عجیب و بسیار ترسناک هستند: آن‌ها قابل‌انتقال، غیرقابل درمان و همیشه کشنده هستند. 

این بیماری‌ها به دلیل تاشدن اشتباه پروتئین‌های پریونی ایجاد می‌شوند که به طور طبیعی در سلول‌های سالم سراسر بدن، به ویژه در مغز وجود دارند. با این حال، در بیماری‌های پریون، پروتئین بی‌ضرر تحریک می‌شود تا به‌طور غیرعادی چین بخورد و در نتیجه شکلی خصمانه و عفونی ایجاد کنند. این پروتئین غیرطبیعی می‌تواند سایر پروتئین‌های طبیعی را به شکل غیرطبیعی تبدیل کند و در مغز انباشته شود و این اتفاق برای مغز ویرانگر است. عفونت‌های پریون سبب ایجاد سوراخ‌های کوچک در مغز می‌شود و آن را شبیه اسفنج می‌کند. 

افراد مبتلا با شروع سریع علائم جسمی و روانی، از جمله افسردگی شدید، توهم، گفتار نامفهوم، بی‌حسی، از دست دادن هماهنگی، از دست دادن حافظه، پرخاشگری و تغییرات رفتاری عمیق مواجه می‌شوند. 

برخلاف بسیاری از عوامل عفونی دیگر، پریون‌ها با گرما، اشعه ماوراء بنفش یا هر روش استریلیزاسیون استاندارد دیگری غیرفعال نمی‌شوند. همین ویژگی‌ها مقابله با آن‌ها را بسیار دشوار و درمان آن‌ها را غیرممکن کرده است. 

همیشه روشن نیست چرا پروتئین‌ها به اشتباه تا می‌شوند، هرچند بدیهی‌ست بیماری‌های پریون با مصرف گوشت آلوده منتقل می‌شوند. 

در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، ترس بزرگی در مورد جنون گاوی (BSE) وجود داشت؛ نوعی بیماری پریون در گاوها. بر اساس آخرین آمار اداره غذا و داروی ایالات متحده، ۲۳۲ نفر در سراسر جهان بر اثر نوع بیماری کروتسفلد-جاکوب که با بیماری جنون گاوی مرتبط است جانشان را از دست داده‌اند. بیشتر جان‌باختگان در مقطعی در بریتانیا زندگی می‌کردند که شیوع این بیماری چشمگیرتر بود. 

در خصوص گوزن‌ها و CWD، هنوز مشخص نیست آیا پریون‌ها می‌توانند از حیوانات به انسان منتقل شوند یا خیر. با این حال، آخرین مطالعه موردی نشان داد این احتمالی است که عموم مردم، پزشکان و مقامات بهداشت عمومی باید آن را در نظر بگیرند.