دندان شیری چیست و از چه سنی شروع به افتادن میکند؟

مقدمه

در سنین اولیه رشد کودک، دندان های شیری او ایجاد می شوند؛ در هر فک کودک 10 دندان شیری و در مجموع 20 دندان شیری تشکیل خواهد شد. این دندان ها چندین سال در دهان کودک سالم باقی می مانند. اما والدین با تصور این که دندان های شیری موقتی هستند و به زودی خراب می شوند از دندان های شیری کودکان مراقبت نمی کنند. همین مسئله مشکلاتی در روند رشد دندان های زیرین و دائمی به وجود می آورد. این دندان ها فضای لثه ها را برای رشد دندان های جدید آماده می کنند و مراقبت از آن ها اهمیت زیادی دارد. 

دندان شیری چیست؟

برای مشخص شدن زمان دقیق افتادن دندان های شیری باید با ماهیت این دندان ها بیشتر آشنا شوید. دندان های شیری برای راحت تر شدن جویدن غذاها در دهان کودک به وجود می آیند. این دندان ها تاثیر به سزایی در تکلم صحیح کودک بر جای می گذارند و در رشد استخوان و فک نیز تاثیر مثبت دارند. مراقبت از این دندان ها در برابر پوسیدگی برای پیشگیری از آسیب دیدگی دندان های دائمی حائز اهمیت است. جنس دندان های شیری اغلب حساس تر از دندان های دائمی افراد است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد. 

ایجاد خرابی در این دندان ها سبب پوسیدگی و انتقال آن به پالپ های دندانی می شود. در این وضعیت باید ریشه دندان های کودک جراحی شود که مشکلات زیادی برای دندان های دائمی به وجود می آورد. رشد این دندان ها در سن سه سالگی تکمیل می شود و به صورت کامل از لثه ها خارج خواهند شد. 

دندان شیری از چه سنی شروع به افتادن می کند؟

زمان دقیق افتادن دندانهای شیری در افراد مختلف متفاوت است. اما به صورت کلی این دندان ها تا سن 12 سالگی به صورت کامل می افتند و دندان های دائمی جایگزین آن ها می شوند. اولین دندان شیری افراد معمولا بین 6 تا 7 سالگی می افتد. این دندان، همان دندانی است که برای اولین بار در دهان افراد شکل گرفته است. این وضعیت در بسیاری از افراد یکسان بوده و وضعیت دندان های آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. 

روند کلی رشد دندان های دائمی و افتادن دندان های شیری

به صورت کلی روند کلی رشد دندان های دائمی و افتادن دندان های شیری به شرح زیر است: 

1. در مرحله اول دندان های پیشین کودک در سن 6 تا 7 سالگی می افتند و دندان های دائمی به تدریج جایگزین آن ها می شوند. 
2. دندان های جانبی اغلب افراد بین سن 7 تا 8 سالگی از شیری به دائمی تبدیل می شوند. 
3. دندان های نیش افراد بین 10 تا 12 سالگی دائمی می شوند. 
4. دندان های آسیاب اولیه و کوچک در سنین 9 تا 11 سالگی می افتند و دندان دائمی جایگزین آن ها می شود. 
5. دندان های آسیاب دائمی در سنین 10 تا 12 سالگی ایجاد خواهند شد.  

توجه داشته باشید که هر یک از بازه های سنی نام برده شده در افراد مختلف یکسان نیست و گاها تفاوت هایی بین روند رشد دندان های افراد و زمان بندی افتادن آن ها به وجود می آید. 

دندان های شیری به چه ترتیبی می افتند؟

مسئله دیگری که در خصوص زمان دقیق افتادن دندانهای شیری مطرح می شود، ترتیب افتادن این دندان ها در دهان کودک است. کودکان به ترتیب زیر دندان های خود را در سنین نام برده شده از دست می دهند: 

1. ابتدا دندان های وسط فک پایین می افتند. این دو دندان اولین دندان های شیری هستند که با دندان های دائمی جایگزین می شوند. 
2. در مرحله بعدی دو دندان فک بالا در بخش ثنایای مرکزی جایگزین می شوند. 
3. سپس دندان های ثنایای جانبی و آسیاب اول می افتند.
4. در نهایت دندان های نیش و آسیاب بزرگ شروع به افتادن می کنند.  

علائم اولیه زمان افتادن دندان های شیری 

زمانی که کودک شما به سنین 6 تا 7 سالگی برسد، روند افتادن دندان های شیری و جایگزین شدن آن ها با دندان های همیشگی آغاز خواهد شد. در این مرحله نشانه های مختلفی وجود دارد که همه یا بخشی از دندان های افراد را تحت تاثیر قرار می دهند. این مرحله با تحت فشار قرار گرفتن دندان های زیرین آغاز می شود. از زمانی که دندان های شیری تحت فشار دندان های زیرین خود قرار بگیرند، شروع به لق شدن و افتادن می کنند. 

وقتی که دندان های دائمی آماده خارج شدن از لثه را داشته باشند، به ریشه دندان های شیری فشار می آورند و باعث افتادن آن ها می شوند. ریشه دندان های شیری کودکان اغلب بسیار سست است و با این میزان فشار، تحلیل می رود. در این مرحله لق شدن این دندان ها مشاهده خواهد شد. اگر لق شدن دندان های کودک شما دیرتر یا زودتر از بازه های سنی نام برده شده انجام شود، باید برای پیدا کردن علت بروز این مشکل به دندانپزشک مراجعه کنید. 

آیا دندان شیری باقی می ماند؟

با بررسی زمان دقیق افتادن دندانهای شیری متوجه می شویم که همه دندان های شیری افراد در سنین کودکی از بین می روند. اما برخی از افراد با مشکل باقی ماندن دندان های شیری در دهان خود روبرو می شوند که باید برای بررسی آن به پزشک مراجعه کنند. برخی از بزرگسالان چند عدد دندان شیری در دهان خود دارند که تا سنین بزرگسالی از بین نرفته و جایگزین نمی شوند. این وضعیت زمانی به وجود می آید که دندان های دائمی افراد آمادگی لازم برای رشد را نداشته باشند. 

به علاوه در صورتی که دندان های دائمی در دهان افراد به درستی رشد نکنند این مشکل به وجود می آید. در این شرایط دندان های دائمی در جهاتی خلاف جهت اصلی رشد می کنند و از لثه بیرون می آیند. در این وضعیت دندان های شیری نمی افتند و جایگزین نمی شوند. 

آیا نیفتادن دندان شیری در سنین کودکی خطرناک است؟

نیفتادن دندان های شیری در سنین کودکی خطراتی را به دنبال دارد که برخی از آن ها را در زیر مشاهده می کنید: 

1. مشکلات اینفرا اکلوژن که سبب رشد دندان های مجاور می شود. 
2. مشکل دیاستم که باعث ایجاد فاصله بین دندان های شیری و دائمی می شود. 
3. حوادث اکلوزال که باعث هم ردیف نشدن دندان ها می شود؛ در این شرایط پس از بسته شدن دهان، دندان ها در یک ردیف قرار نمی گیرند. 

اگر دندان شیری نیفتد، چکار کنیم؟

یکی از مهمترین سوالاتی که افراد در رابطه با دندان های شیری و افتادن آن ها می کنند، همین مسئله است! اگر دندان های شیری نیفتند، مشکلای مانند دیاستم و اکلوزال برای افراد در سنین بزرگسالی خطرساز می شوند. به همین خاطر برخی افراد برای کشیدن این دندان ها به دندانپزشک مراجعه می کنند. دندانپزشکان با کشیدن این دندان ها، فضای خالی بین دندان های دائمی را پر می کنند. 

جمع بندی

دندان های شیری کودکان بخش مهمی از فضای فک و دهان آن ها را تشکیل می دهند. پس از تکمیل رویش آن ها در سن 3 سالگی، به تدریج با دندان های دائمی جایگزین می شوند. روند افتادن آن ها از زمانی آغاز می شود که دندان های دائمی شروع به رشد کرده و به ریشه این دندان ها آسیب برسانند. این دندان ها اغلب با ریشه از محل خارج می شوند و دندان های دائمی به جای آن ها در می آیند.